Mỹ sắp áp thuế đối ứng, cuộc chiến thương mại sẽ lan sang châu Á?
Các nhà kinh tế đang cảnh báo về giai đoạn tiếp theo trong cuộc chiến thương mại của Donald Trump, khi kế hoạch áp thuế đối ứng (reciprocal tariffs) với các đối tác thương mại có thể châm ngòi cho những căng thẳng mới trên khắp châu Á.
Tại châu Á, Ấn Độ và Thái Lan được xem là những quốc gia dễ bị tổn thương nhất trước chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Hai quốc gia này có mức thuế trung bình áp lên hàng hóa Mỹ cao hơn đáng kể so với thuế mà Mỹ đang áp dụng với họ, theo nhiều phân tích về kịch bản thuế tương đương. Tuy nhiên, Trump vẫn công bố rõ chi tiết của kế hoạch này, bao gồm danh sách các nước bị nhắm đến và các tiêu chí áp dụng.
"Các nền kinh tế mới nổi châu Á có mức thuế tương đối cao hơn đối với hàng xuất khẩu của Mỹ và do đó có nguy cơ đối mặt với thuế đối ứng cao hơn", các chuyên gia của Nomura Holdings nhận định trong báo cáo gửi khách hàng. "Chúng tôi kỳ vọng các nền kinh tế châu Á sẽ đẩy mạnh đàm phán với Trump".
Chênh lệch thuế quan giữa Mỹ và các đối tác thương mại
Trước áp lực mới này, nhiều quốc gia châu Á đang tìm cách xoa dịu Trump và tăng cường khả năng chống chịu cho nền kinh tế trước nguy cơ căng thẳng thương mại leo thang. Cụ thể, các nhà nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Ấn Độ đang đàm phán mua thêm nhiên liệu từ Mỹ trước thềm hội nghị thượng đỉnh trong tuần này. Đồng thời, Thái Lan cũng đang xem xét tăng nhập khẩu ethane và nông sản từ Mỹ trong năm nay.
Theo phân tích của Maeva Cousin thuộc Bloomberg Economics, mức thuế trung bình mà Ấn Độ áp lên hàng nhập khẩu từ Mỹ cao hơn tới 10 điểm phần trăm so với thuế của Mỹ đối với hàng hóa Ấn Độ. George Saravelos của Deutsche Bank cũng lưu ý rằng nếu xét theo nghĩa rộng hơn về "đối ứng", bao gồm cả thặng dư thương mại với Mỹ hoặc thuế đối với công ty Mỹ, tác động có thể còn lớn hơn với tất cả các quốc gia.
Các nhà phân tích tại Morgan Stanley dự báo Ấn Độ và Thái Lan có thể đối mặt với mức tăng thuế từ 4-6 điểm phần trăm nếu Mỹ quyết định thu hẹp chênh lệch thuế quan. Tuy nhiên, họ cho rằng Ấn Độ vẫn có cơ hội giảm thiểu tác động thông qua việc tăng mua thiết bị quốc phòng, năng lượng và máy bay của Mỹ.
Mức độ tác động sẽ phụ thuộc vào chi tiết chính sách cuối cùng, bao gồm việc chính quyền Trump sẽ nhắm vào mức thuế trung bình quốc gia, các ngành công nghiệp riêng lẻ hay xem xét thêm các yếu tố khác. Trong một số trường hợp, dù mức thuế tổng thể của một quốc gia đối với hàng hóa Mỹ tương đối thấp, nhưng có thể rất cao với một số mặt hàng cụ thể như ô tô hoặc nông sản.
"Các hành động thuế quan đã quyết liệt hơn nhiều" so với cuộc chiến thương mại giai đoạn 2018-19, Morgan Stanley nhận định. Họ cảnh báo căng thẳng thương mại có thể tiếp tục leo thang, và "những diễn biến trong tuần này có thể đã nâng mức độ rủi ro đó lên thêm một bậc nữa".
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
