Tình hình kinh tế và tài chính thế giới từ 27/2 - 5/3/2009
1. Tình hình kinh tế thế giới
Trong tuần Ngân hàng Trung ương (NHTW) của một số nước cắt giảm lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, Chính phủ một số nước tiếp tục thực hiện các biện pháp hỗ trợ cho các ngân hàng gặp khó khăn, đưa ra các gói hỗ trợ nền kinh tế:
- Ngày 5/3, NHTW Châu Âu (ECB) cắt giảm lãi suất chủ đạo từ mức 2%/năm xuống mức kỷ lục 1,5%/năm nhằm đối phó với suy thoái kinh tế. Chủ tịch ECB, ông Jean Claude Trichet cũng xem xét khả năng tiếp tục cắt giảm lãi suất.
- Ngày 5/3, NHTW Anh cắt giảm lãi suất chủ đạo từ mức 1%/năm xuống mức thấp kỷ lục 0,5%/năm nhằm đối phó với suy thoái kinh tế. NHTW cũng bắt đầu thực hiện mua vào số trái phiếu Chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp trị giá khoảng 211 tỷ USD để cung ứng thêm tiền cho hệ thống ngân hàng do dự báo lạm phát có thể thấp hơn mức dự kiến 2% trong thời gian tới.
- Ngày 5/3, NHTW Philippine cắt giảm lãi suất chủ đạo từ mức 5%/năm xuống mức 4,75/năm để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Theo Chính phủ Philippine, tăng trưởng kinh tế nước này có thể chỉ tăng 3,7% trong năm 2009, mức thấp nhất trong 8 năm qua.
- Ngày 4/3, NHTW Indonesia cắt giảm lãi suất chủ đạo từ mức 8,25%/năm xuống 7,75%/năm để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Kinh tế Indonesia đang gặp nhiều khó khăn do xuất khẩu giảm mạnh ảnh hưởng đến cân đối ngoại tệ. Đồng Rupiah của Indonesia đã giảm 23% trong 6 tháng qua và Phó Thống đốc NHTW Indonesia, ông Hartadi Sarwono cho rằng mức dự trữ ngoại hối trị giá 50,9 tỷ USD của nước này có thể không đủ để giới đầu tư tin tưởng vào đồng Rupiah, Indonesia đã phải tăng gấp đôi mức hoán đổi tiền tệ với Nhật Bản lên 12 tỷ USD.
- Ngày 4/3, NHTW của Canada cắt giảm lãi suất chủ đạo từ mức 1%/năm xuống mức thấp kỷ lục 0,5%/năm để hỗ trợ nền kinh tế thoát khỏi suy thoái. Kinh tế Canada trong tháng 1/2009 đã suy giảm nhanh hơn so với dự báo, NHTW Canada đang xem xét khả năng cắt giảm tiếp lãi suất và sử dụng một số chính sách hỗ trợ khi lãi suất giảm xuống mức thấp.
- Bộ trưởng tài chính Thái Lan cho rằng NHTW Thái Lan có thể sẽ phải cắt giảm lãi suất thêm nữa trong năm nay để hỗ trợ nền kinh tế đang có nguy cơ lâm vào suy thoái. GDP của Thái Lan trong quý 4/2008 giảm 4,3% và có thể tiếp tục giảm 4,3% trong quý 1/2009.
- Theo Bộ Thương mại Mỹ, kinh tế Mỹ đã suy giảm 6,2% trong quý 4/2008, mức suy giảm cao nhất kể từ năm 1982. Tính chung cả năm 2008, kinh tế Mỹ tăng 1,1% do xuất khẩu và chính sách giảm thuế trong những tháng đầu năm đã bù đắp được sự suy giảm của tiêu dùng trong những tháng cuối năm.
- Ngày 2/3, sau khi Công ty Bảo hiểm AIG của Mỹ công bố mức lỗ kỷ lục 61,7 tỷ USD trong quý 4/2008, Chính phủ Mỹ đã thực hiện hỗ trợ thêm 30 tỷ USD cho AIG để ổn định hoạt động của công ty và ngăn chặn những ảnh hưởng tiêu cực tới hệ thống tài chính quốc tế. Trước đó, ngày 27/2, Chính phủ Mỹ đã khẩn cấp hỗ trợ Citigroup bằng cách nâng cổ phần nắm giữ tại đây lên 36% thông qua con đường chuyển đổi cổ phiếu ưu đãi sang cổ phiếu phổ thông.
- Ngày 27/2, Cơ quan Bảo hiểm tiền gửi liên bang Mỹ làm thủ tục đóng cửa thêm 2 ngân hàng nữa, nâng tổng số ngân hàng bị xóa sổ ở nước này lên con số 16 trong 2 tháng đầu năm 2009. Hai ngân hàng đổ vỡ này có trụ sở tại các bang Illinois và Nevada.
- Thủ tướng Trung Quốc, ông Ôn Gia Bảo cho biết kinh tế Trung Quốc đang có dấu hiệu phục hồi sau khi Chính phủ Trung Quốc thực hiện gói giải pháp kích thích kinh tế trị giá 585 tỷ USD, tiêu dùng trong tháng 1/2009 tăng 18%, tín dụng ngân hàng, sản lượng năng lượng đã tăng trở lại từ giữa tháng 2. Ông Ôn Gia Bảo cũng cho rằng mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2009 là 8% nằm trong tầm tay và Trung Quốc không cần thiết phải bổ sung gói hỗ trợ kích thích nền kinh tế.
- Ngày 4/3, NHTW Nhật Bản tuyên bố sẽ mua số trái phiếu doanh nghiệp trị giá 150 tỷ Yên (tương đương 1,5 tỷ USD) từ các ngân hàng, việc mua trái phiếu được thực hiện từ nay cho đến cho đến hết tháng 9/2009. Đây là một phần trong khuôn khổ chương trình mua 1.000 tỷ Yên trái phiếu doanh nghiệp từ các tổ chức tài chính mà NHTW Nhật Bản đã lên kế hoạch trong ngày 19/2.
- Ngày 27/2, Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu, Ngân hàng Đầu tư châu Âu và Ngân hàng Thế giới nhất trí sẽ hỗ trợ số tiền 24,5 tỷ Euro (tương đương 31 tỷ USD) cho các ngân hàng của khu vực Trung và Đông Âu trong thời gian 2 năm.
- Ngày 3/3, Quỹ Tiền tệ Quốc tế tuyên bố đang xem xét để có thể cung ứng các khoản vay ngắn hạn tính linh hoạt hơn và với khối lượng lớn hơn nhằm khuyến khích các quốc gia thành viên vay trong trường hợp khẩn cấp. Quỹ đang cân nhắc cho phép các thành viên vay với mức tối đa cao gấp 5 lần so với hạn mức đóng góp của từng thành viên.
- Thị trường chứng khoán thế giới từ ngày 27/2/09 đến ngày 5/3/2009 giảm mạnh, chỉ số chứng khoán Dow Jones của Mỹ giảm 5,42% xuống còn 6.875,84 điểm, chỉ số FTSE 100 của Anh giảm 5,25% xuống mức 3.645,87 điểm, chỉ số Nikkei 225 của Nhật Bản giảm 2,28 % xuống còn 7.290,96 điểm.
- Đồng USD tăng giá so với một số đồng tiền mạnh, tăng 0,99% so với EUR, tăng 1,07% so với GBP, tăng 0,88% so với JPY và ổn định so với CNY. Giá vàng thế giới giảm 3,38%, tại thời điểm 2 giờ chiều ngày 05/03/2009 theo giờ Việt Nam giao dịch ở mức 912,6USD/ounce. Giá dầu thô tăng 8,67% lên mức 42,25USD/thùng ngày 05/03/2009.
- Lãi suất trên các thị trường liên ngân hàng tăng, lãi suất Sibor kỳ hạn qua đêm đồng USD tăng 0,26%/năm lên 0,3%/năm, lãi suất Libor kỳ hạn qua đêm của đồng USD tăng 0,27%/năm lên 0,3125%/năm, lãi suất Libor kỳ hạn qua đêm của đồng EURO tăng 1,1875%/năm lên 1,2%/năm.
2. Hoạt động ngân hàng và thị trường tiền tệ trong nước
- Hoạt động ngân hàng và thị trường tiền tệ trong nước ổn định; lãi suất huy động và cho vay ổn định so với tuần trước. Đến ngày 05/03/2009, lãi suất huy động bằng VND kỳ hạn 12 tháng của các NHTM nhà nước ở mức khoảng 7,54%/năm, của các NHTM cổ phần ở mức khoảng 7,61%/năm. Lãi suất cho vay bằng VND của khối NHTM Nhà nước phổ biến ở mức 8,5-10%/năm đối với cho vay ngắn hạn, 10-10,5%/năm đối với cho vay trung và dài hạn, lãi suất cho vay đối với các khoản cho vay được hỗ trợ lãi suất chỉ còn khoảng 4-5%/năm (riêng các doanh nghiệp xuất khẩu có cam kết bán lại ngoại tệ cho ngân hàng lãi suất chỉ còn 1-1,5%/năm); lãi suất cho vay bằng VND của khối NHTM cổ phần phổ biến ở mức 10-10,5%/năm, lãi suất cho vay phục vụ nhu cầu đời sống và cho vay thông qua thẻ tín dụng phổ biến ở mức 12-15%/năm.
- Về hỗ trợ lãi suất cho cá nhân và doanh nghiệp vay vốn từ NHTM để sản xuất kinh doanh theo Quyết định số 131/QĐ-TTg ngày 23/01/2009 của Thủ tướng Chính phủ, sau một thời gian thực hiện, chương trình hỗ trợ lãi suất đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ rộng rãi trong xã hội, là giải pháp kích cầu phù hợp với yêu cầu của nền kinh tế. Theo đăng ký của 85 NHTM thuộc đối tượng thực hiện hỗ trợ lãi suất, dư nợ cho vay được hỗ trợ lãi suất trong tháng 2 và 3/2009 dự kiến là 400 ngàn tỷ đồng, chiếm từ 15%-35% dư nợ cho vay của mỗi NHTM. Từ đầu tháng 2/2009 tới nay, số vốn đã giải ngân được là 113.708 tỷ đồng số tiền vay, trong đó NHTM nhà nước 89.430 tỷ đồng, NHTM cổ phần 22.607 tỷ đồng, chi nhánh nước ngoài và ngân hàng liên doanh 1.669 đồng.
- Tỷ giá bán VND/USD của NHTM cổ phần Ngoại thương buổi sáng ngày 05/03/2009 ở mức 17.480 đồng, giảm 3 đồng so với ngày 26/02/2009, giá vàng giao dịch ở mức 1,922 triệu đồng 1 chỉ, giảm 2,04% so với ngày 26/2/2009, phù hợp với sự biến động của giá vàng thế giới.
3. Thị trường chứng khoán: Chỉ số VN-Index tăng 1,71 % (4,15 điểm) lên đến 246,68 điểm ngày 5/3/2009, Hastc-Index tăng 3,25 % (2,67 điểm) lên đến 84,77 điểm. Các nhà đầu tư nước ngoài bán ròng 7,2 triệu cổ phiếu, tương đương 134,7 tỷ đồng (tuần trước bán ròng 5,2 triệu cổ phiếu, tương đương 131 tỷ đồng) và bán ròng 17,1 triệu trái phiếu, tương đương với 1.748 tỷ đồng (tuần trước bán ròng 8,6 triệu trái phiếu tương đương với 897 tỷ đồng).
SBV
