Thủ tướng: Phấn đấu khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam vào cuối 2026
Tối 29/03, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp đầu tiên của Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia trong lĩnh vực đường sắt. Cuộc họp có sự tham dự của các Phó Thủ tướng, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương và các thành viên Ban Chỉ đạo.
Thủ tướng nhấn mạnh đường sắt là lĩnh vực cần ưu tiên đầu tư, đặc biệt với các tuyến tốc độ cao Bắc - Nam, các tuyến kết nối cảng biển, khu công nghiệp, đô thị lớn và hệ thống đường sắt liên vận quốc tế.
Trong thời gian ngắn, Quốc hội đã ban hành 3 Nghị quyết quan trọng, tạo cơ sở pháp lý cho các dự án lớn, trong đó có tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và cơ chế đặc thù cho đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP HCM.
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng chiều dài 1,541 km, tốc độ thiết kế 350 km/h, tổng mức đầu tư khoảng 67.34 tỷ USD, dự kiến triển khai từ 2025 - 2035. Tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng dài gần 391 km, tổng mức đầu tư hơn 8.3 tỷ USD, thực hiện từ 2025 - 2030. Các tuyến khác như Hà Nội - Lạng Sơn, Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái cũng được đẩy nhanh tiến độ. Ngoài ra, Hà Nội và TP HCM sẽ lần lượt xây dựng 15 và 10 tuyến đường sắt đô thị.
Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng nhấn mạnh cần quyết tâm xây dựng ngành công nghiệp đường sắt, làm chủ công nghệ, sản xuất toa xe, đầu máy, phát triển hệ sinh thái công nghiệp. Ông yêu cầu các bộ, ngành xây dựng đề án đào tạo nguồn nhân lực, phát triển các khoa đường sắt tại các trường đại học, hình thành các tập đoàn lớn, kể cả tư nhân, trong lĩnh vực này.
![]() Thủ tướng yêu cầu thống nhất nhận thức về tầm quan trọng của các dự án đường sắt - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
|
Về nguồn vốn, Thủ tướng chỉ đạo huy động đa dạng, bao gồm vốn nhà nước, vay tín dụng, phát hành trái phiếu công trình, hợp tác công - tư, khai thác quỹ đất theo mô hình TOD (phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng). Đồng thời, ông yêu cầu quản lý chặt chẽ để tránh thất thoát, lãng phí.
Thủ tướng cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành. Bộ Xây dựng, Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng bộ tiêu chuẩn kỹ thuật hiện đại. Bộ Tư pháp rà soát các cơ chế, chính sách cần thiết để trình Quốc hội. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hoàn thành quy định về tạm sử dụng rừng để thi công đường sắt vào tháng 9/2025. Các địa phương khẩn trương lập kế hoạch chi tiết, chủ động ứng vốn để thực hiện giải phóng mặt bằng, xây dựng khu tái định cư.
Riêng với tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Thủ tướng đồng ý khởi công hạ tầng ga Lào Cai và khu tái định cư trong năm 2025. Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính sẽ làm việc với Trung Quốc để đàm phán hiệp định hợp tác.
Với tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Thủ tướng yêu cầu cố gắng khởi công vào tháng 12/2026. Các bộ, ngành phải đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị, tháo gỡ vướng mắc, trình các văn bản hướng dẫn theo trình tự rút gọn.
Về đường sắt đô thị, Thủ tướng yêu cầu Hà Nội, TP HCM rà soát, đẩy nhanh tiến độ các tuyến đang triển khai. Bộ Tài chính sớm có ý kiến về nguồn vốn cho tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương.
Thủ tướng nhấn mạnh việc thực hiện các dự án phải bảo đảm nguyên tắc “rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ kết quả, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền”. Ông yêu cầu kiên quyết xử lý trường hợp chậm trễ, thiếu trách nhiệm, đồng thời biểu dương những cá nhân, tập thể hoàn thành tốt nhiệm vụ.
"Chúng ta quyết tâm xây dựng bằng được ngành công nghiệp đường sắt, đưa đất nước tiến lên bằng những bước đi vững chắc, hiệu quả", Thủ tướng khẳng định.
Tử Kính