Tập đoàn Kinh tế tư nhân: Đã đến lúc chính danh!
- Thưa ông, xuất phát từ đâu, Hội DNT VN đề xuất mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân?
Sự phát triển của các tập đoàn kinh tế là tất yếu của quá trình hợp tác phát triển các loại hình doanh nghiệp trên cơ sở nhu cầu phát triển thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế. Việc hình thành các tập đoàn kinh tế cho phép phát huy lợi thế kinh tế có quy mô lớn, khai thác triệt để thương hiệu, hệ thống dịch vụ đầu vào, đầu ra và nhiều loại hình dịch vụ.
Tại Việt Nam, trong những năm qua, cùng với sự phát triển của các tập đoàn kinh tế nhà nước nắm giữ những ngành, lĩnh vực then chốt của nền kinh tế như Dầu khí, Bưu chính Viễn thông, Than - khoáng sản, Điện lực, Dệt may…. thì đã có những nhóm doanh nghiệp mạnh, có mối liên kết và hoạt động dưới một sự điều hành chung, một thương hiệu chung như: FPT, Kinh Đô, Hòa Phát, Đồng Tâm... Đây có thể xem là sự phôi thai của việc hình thành những mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân tại Việt Nam.
Tuy nhiên, mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân tại Việt Nam hiện gặp không ít khó khăn. Trong đó, khó khăn nhất đối với các tập đoàn kinh tế tư nhân non trẻ là chưa được pháp luật thừa nhận một cách đầy đủ. Các tập đoàn vẫn phải mang một cái tên không “chính danh” như “Công ty cổ phần tập đoàn” hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn tập đoàn. Để tháo gỡ vướng mắc này, Hội DNT VN đã có đề xuất và được Thủ tướng đồng ý về nguyên tắc giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan cùng Hội DNT VN nghiên cứu, đề xuất mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân.
Chúng tôi tin rằng, chủ chương này sẽ góp phần định hướng, khuyến khích việc hình thành và hoạt động của mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân có khả năng, có thương hiệu, trở thành đầu tàu kinh tế trong một số lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế và có khả năng cạnh tranh trong khu vực.
- Một mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân như thế nào thì thích hợp với điều kiện ở Việt Nam?
Việc xây dựng mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân theo hướng nào? Lựa chọn lĩnh vực hoạt động gì làm thế mạnh, là lĩnh vực xương sống, mũi nhọn? Đó vẫn đang là câu hỏi khó đặt ra đối với các cơ quan liên quan và ngay đối với các doanh nghiệp có ý định liên doanh, liên kết để tiến tới mô hình tập đoàn. Theo tôi, việc thành lập mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân cần phải chú trọng đến những thế mạnh nội tại của chính doanh nghiệp. Quan trọng hơn nữa, chúng ta cũng cần có những nghiên cứu cụ thể, học tập các mô hình kinh tế tư nhân từ các nước phát triển, nhất là các nước có điều kiện phát triển tương tự Việt Nam để có những hoạch định và bước đi đúng hướng khi hình thành tập đoàn kinh tế tư nhân ở Việt Nam. Hội DNT VN sẽ thành lập nhóm chuyên gia và các doanh nghiệp để có thể hoàn thành sớm nhất đề án hình thành tập đoàn kinh tế tư nhân trình Thủ tướng Chính phủ xem xét.
- Vậy, ông nhìn nhận các yếu tố cần và đủ để hình thành đội ngũ tập đoàn kinh tế tư nhân là gì?
Khi tham gia vào thị trường lớn, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải đối mặt với những biến động lớn như: thị trường thay đổi, biến động về giá và tỷ giá, áp lực bảo vệ môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, rào cản về xuất khẩu… Những điều đó sẽ phải đòi hỏi đội ngũ kinh tế tư nhân phải được đào tạo bài bản, năng động để bắt kịp nhu cầu thị trường. Đội ngũ các nhà quản lý các tập đoàn kinh tế phải có những bước tích tụ phát triển để trở thành những doanh nghiệp lớn có thương hiệu quốc tế, có được sản phẩm cạnh tranh trên thị trường thế giới, điều hiện nay vẫn còn rất khiêm tốn. Quy mô vốn của một tập đoàn kinh tế tư nhân ít nhất phải từ 1 tỷ USD trở lên.
- Làm sao để hiểu đúng cũng như đạt được sự đồng thuận về tập đoàn kinh tế tư nhân?
Tập đoàn kinh tế tư nhân hình thành vì nhu cầu tất yếu của quá trình phát triển kinh tế xã hội chứ không phải là kết quả của một quyết định hành chính. Tập đoàn kinh tế tư nhân không dựa vào cơ chế bao cấp của nhà nước mà là kết quả của sự gắn kết quyền sở hữu và quyền sử dụng, vậy nên quá trình quản lý tương đối dễ hơn quản lý tập đoàn kinh tế nhà nước.
Tôi tự tin vào sự đồng thuận sẽ đạt được cũng như tin vào ý chí, quyết tâm của các doanh nghiệp khi muốn đón nhận cơ hội được chính danh để phát triển thành tập đoàn kinh tế tư nhân.
- Thưa ông, khi đề xuất với Thủ tướng việc thành lập tập đoàn kinh tế tư nhân, hẳn là Hội DNT VN đã tính đến một số hạt nhân doanh nghiệp. Ông có thể hé mở?
Những doanh nghiệp muốn phát triển thành các tập đoàn kinh tế tư nhân cần phải có thương hiệu đã được khẳng định trên thị trường, có nhận thức đầy đủ về vai trò của hợp tác kinh tế tư nhân. Và một điều không kém phần quan trọng, đó là doanh nghiệp mang khát vọng vươn ra thị trường nước ngoài. Hội DNT VN có mạng lưới 61 Hội, CLB DNT tỉnh, thành, ngành, có 8.000 hội viên, có Câu lạc bộ Sao Vàng Đất Việt với hàng trăm thương hiệu mạnh. Đây chính là “nguồn” phong phú để chúng tôi sàng lọc và hỗ trợ thúc đẩy cho doanh nghiệp phát triển thành những tập đoàn mạnh.
Dự kiến, chúng tôi sẽ trình Chính phủ mô hình đề xuất trong 6 tháng đầu năm 2010. Khi đề án của Hội DNT VN trình Chính phủ được xem xét thông qua, chúng tôi tin rằng sẽ sớm có được đội ngũ các tập đoàn kinh tế tư nhân chính danh hoạt động hiệu quả.
- Bức tranh chung của nền kinh tế Việt Nam sẽ thay đổi thế nào khi có đội ngũ tập đoàn kinh tế tư nhân được hình thành, thưa ông?
Sự hội nhập vào nền kinh tế thế giới ngày càng sâu rộng của Việt Nam đòi hỏi nền kinh tế Việt Nam phải có những tập đoàn kinh tế mạnh, giữ vai trò chủ đạo và điều tiết một số lĩnh vực quan trọng trong nền kinh tế để hạn chế sự thao túng và chi phối của nhiều công ty đa quốc gia và các tập đoàn kinh tế tư bản quốc tế tại Việt Nam. Tập đoàn kinh tế tư nhân được hình thành bằng chính sự tăng trưởng quy mô và mở rộng phạm vi hoạt động của chính các doanh nghiệp. Vì vậy, việc thành lập các mô hình tập đoàn kinh tế tư nhân sẽ góp phần nhanh chóng xây dựng thương hiệu mạnh của Việt Nam, có khả năng cạnh tranh thành công trong hội nhập kinh tế quốc tế. Ở góc độ vĩ mô, việc hình thành các tập đoàn kinh tế nói chung và tập đoàn kinh tế tư nhân nói riêng sẽ góp phần quan trọng vào việc thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định và phát triển kinh tế, tạo việc làm cho người lao động và thực hiện an sinh xã hội.
- Thưa ông, Hội DNT VN có kiến nghị gì về các hình thức hỗ trợ của Chính phủ để sớm hình thành được đội ngũ này?
Để các doanh nghiệp có cơ hội phát triển, nên sớm có một nghị định về việc thành lập tập đoàn kinh tế tư nhân cũng như sự thừa nhận chính thức về pháp lý. Nhà nước cần sớm ban hành các qui định về pháp lý, các mô hình và nguyên tắc hình thành các tập đoàn kinh tế.
Tập đoàn kinh tế tư nhân phải đáp ứng được các yêu cầu và tiêu chí cụ thể như qui mô tổ chức, phương pháp tổ chức, các hệ thống quản lý, đội ngũ cán bộ, số vốn pháp định, các chỉ tiêu kinh tế tối thiểu, tính liên kết các sản phẩm và ngành nghề… Nhà nước cũng cần có các chính sách giúp đỡ và thúc đẩy các tập đoàn kinh tế tư nhân phát triển và hội nhập bền vững và có cơ chế kiểm soát phù hợp.
- Xin cảm ơn ông!
Mặc San
Diễn đàn Doanh nghiệp
