Sản xuất châu Á hụt hơi trước thềm cuộc chiến thương mại của Trump
Báo cáo mới nhất từ S&P Global cho thấy bức tranh u ám về hoạt động sản xuất tại châu Á trong tháng 1, khi các nhà máy trong khu vực chỉ duy trì tăng trưởng ở mức tối thiểu, đúng thời điểm Tổng thống Donald Trump chuẩn bị khởi động một cuộc chiến thương mại mới.
Theo chỉ số quản lý thu mua (PMI) của S&P Global, các nền sản xuất lớn trong khu vực đang trải qua giai đoạn trì trệ đáng lo ngại. Tại Việt Nam, chỉ số này tiếp tục sụt giảm xuống 48.9 điểm, đánh dấu lần đầu tiên sản lượng giảm trong vòng 4 tháng qua. Trong khi đó, Hàn Quốc ghi nhận mức cải thiện không đáng kể lên 50.3 điểm, chỉ nhỉnh hơn ngưỡng 50 - ranh giới giữa mở rộng và thu hẹp sản xuất.
Toàn bộ khu vực Đông Nam Á chứng kiến hoạt động sản xuất chạm mức thấp nhất trong 11 tháng với chỉ số 50.4 điểm. Trong đó, 5 nền kinh tế lớn, bao gồm cả Nhật Bản, đều ghi nhận sự suy giảm, trong khi Hàn Quốc, Indonesia và Malaysia chỉ có những cải thiện không đáng kể.
Đặc biệt tại Trung Quốc, tăng trưởng sản xuất đã chậm lại ở mức thấp nhất trong 4 tháng và thấp hơn dự báo của các chuyên gia kinh tế.
Yếu tố kìm hãm chính ở nhiều quốc gia là sự suy giảm trong sản lượng và đơn hàng mới. Đơn đặt hàng xuất khẩu tại Việt Nam giảm tháng thứ ba liên tiếp, trong khi Đài Loan chứng kiến sự sụt giảm nhu cầu và Nhật Bản ghi nhận tháng giảm thứ tám. Chỉ có Hàn Quốc ghi nhận mức tăng nhẹ trong đơn hàng xuất khẩu.
S&P cũng cho biết hoạt động mua đầu vào đã chậm lại xuống mức thấp nhất trong 3 tháng và niềm tin kinh doanh vẫn ở mức thấp trên toàn Đông Nam Á. "Cả đơn hàng mới và sản lượng đều tăng trưởng chậm hơn, trong khi thị trường xuất khẩu tiếp tục kìm hãm tổng doanh số", Maryam Baluch, chuyên gia kinh tế tại S&P Global Market Intelligence nhận định.
Những số liệu này phản ánh tình hình thương mại khu vực ngay trước khi Trump tuyên bố áp thuế lên ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ là Trung Quốc, Mexico và Canada. Các mức thuế mới này được dự báo sẽ gây xáo trộn thương mại toàn cầu, dù có thể tạo cơ hội cho một số nước châu Á khác khi các công ty tìm cách né tránh thuế quan.
Trump cũng ngầm báo hiệu sẽ sớm áp thuế lên Liên minh châu Âu, cho thấy cuộc chiến thương mại có thể mở rộng phạm vi trong thời gian tới.
Khu vực châu Á đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn trong năm tới. Tăng trưởng kinh tế chậm lại ở Trung Quốc, châu Âu và Mỹ đã làm giảm nhu cầu xuất khẩu, đặc biệt là các sản phẩm chip và công nghệ - thế mạnh của Đài Loan và Hàn Quốc.
Chủ nghĩa bảo hộ toàn cầu cũng đang trở thành một rủi ro ngày càng lớn. Dù Trump đã tránh đe dọa hay áp thuế lên hầu hết các nước trong khu vực - ngoại trừ Trung Quốc, chính quyền của ông vẫn đặc biệt quan tâm đến vấn đề thâm hụt thương mại. Việc áp thuế lên Trung Quốc chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này, từ đó tạo ra những tác động dây chuyền trong toàn khu vực.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
