Đừng để công chúng phát rồ với những chiêu viral xấu xí!
Oscar 96 đã khép lại với chiến thắng tuyệt đối thuộc về Oppenheimer nhưng “quả bom nguyên tử” dội vào cộng đồng mạng toàn cầu lại đến từ cú khỏa thân của John Cena. À thì là MC chương trình Jimmy Kimmel nói đây là màn kỷ niệm 50 năm của một sự việc "từng là điên khùng nhất trong lịch sử giải Oscar" (ám chỉ tại lễ trao giải Oscar năm 1974, David Ninin đang sắp mời Elizabeth Taylor ra sân khấu thì một người đàn ông khỏa thân chạy ngang sân khấu). Rồi thì là kiểu như cú hoạt kê khi chính Cena lại cầm phong bì tuyên bố trao giải cho trang phục thiết kế đẹp nhất…
Bất luận thế nào thì với màn trình diễn khỏa thân, người vốn đủ chiêu trò làm lố như anh chàng diễn viên xuất thân là đấu sĩ Cena đã leo lên hạng tư trong từ khóa tìm kiếm tại Mỹ; Oscar hẳn nhiên chiếm vị trí quán quân tìm kiếm… Ở thời kiếm tiền số thì đó là cơ hội vàng để gia tăng lợi nhuận.
Còn giá trị nghệ thuật, ngoài những bức tượng vàng danh giá thuộc về các sở hữu chủ tài năng thì hầu như đã bị chìm khuất. Liệu thông điệp về một quả bom nguyên tử vẫn đang nung chảy trong thế giới ngày nay bởi tham vọng bá quyền và cả khát vọng đi tìm chân lý khoa học còn được mấy ai nhắc nhớ, lưu tâm.
Thật ra, chẳng khác nào cú “lập trình” của nhà sản xuất khi cũng tại giải Oscar, 2 năm trước, 20 tượng vàng được trao lại chẳng hề “nặng ký” cho bằng cú tát như trời giáng của siêu sao Will Smith dành cho chàng MC Chris Rock.
Xuất phát từ câu đùa kém duyên của Rock ám chỉ việc vợ của Will Smith cạo đầu, cô vốn bị mắc bệnh rụng tóc alopecia. Hẳn nhiên là Jada không mấy vui. Còn Smith thì chẳng nói chẳng rằng, cứ thế tiến lên sân khấu, đi thẳng tới chỗ Rock và… bốp. Cả nhà hát choáng váng. Công chúng toàn cầu xây xẩm. Oscar sau nhiều mùa ẩm ương, nay tăng vọt lượng rating.
Và không ít người, sau khi lấy lại bình tĩnh đã kịp nhận ra, à thì ra, à thì là… Có lẽ cũng là một cách “bán vé” thời nay!
2 trong nhiều ví dụ điển hình cho nhiều cách thức mà không ít nhà sản xuất, ê kíp tổ chức và cả cá nhân - người nổi tiếng, người có sức ảnh hưởng đã và đang sử dụng, thậm chí là tận dụng và lạm dụng để đạt cho bằng được lượng người xem, công chúng trên các nền tảng mạng xã hội, nhà đài. Đích đến lại chính là lượng khách hàng của các đối tác thương mại hoặc là các nhà đầu tư tiềm năng, tương lai.
Dù không còn là hiện tượng mới lạ gì nhưng trong xu thế lên ngôi của livestream thì cách thức này (một khi bị lạm dụng thì thành ra chiêu trò) một lần nữa cho thấy chưa bao giờ cũ. Nhìn về Việt Nam, việc những cú twist - dù ở cấp độ khác vẫn cho thấy cùng một mục tiêu là lôi kéo sự chú ý của dư luận bằng mọi cách để đạt được cái giá là tăng lượng theo dõi, lượt chia sẻ và dĩ nhiên, là lợi nhuận từ đó, sau đó mang lại.
Cũng đã có nhiều cảnh báo về sự can thiệp dưới những cách gọi mỹ miều như “thuật toán” thì cuộc mua bán view-like vẫn diễn ra rầm rộ, lồ lộ và đa phần vẫn chọn cách chấp nhận “thước đo” ảo ấy như một giá trị thật. Mà quả thật, nó lại không hề ảo trên không gian của thế giới phẳng nên đồng tiền kiếm được, lợi nhuận mà người ta thu về được lại… đếm đến mỏi tay. Nên, nó từ một không gian kết nối, tương tác đã thành một thị trường, một “cái chợ” với đầy đủ người mua kẻ bán, vô số món hàng…
Mới đây, “phiên chợ” của cô hoa khôi đồng bằng Nam Em là một ví dụ.
Kết quả các buổi “chợ” livestream, Hoa khôi Nam Em phải bỏ ra 37.5 triệu đồng để “mua” bài học về nội dung phát ngôn. Nhưng ở khía cạnh “tăng vai rồ” thì cô hoa khôi chẳng phát rồ tí nào! Chỉ có điều, khả năng Em lọt vào black list là khá cao, thậm chí nếu không kiểm soát hành vi, lời nói sau án phạt thì ranh giới vượt án hành chính là điều rất dễ xảy ra.
Thời số hóa, đâu đâu cũng nghe bàn đến giải pháp số, từ kinh tế số, công nghệ số nhưng văn hóa số thì gần như lại ít được chú mục, hoặc nếu có thì cũng không thể cưỡng nổi làn sóng “vai rồ” đang đủ cách đủ kiểu đủ trò. Bởi nói cho cùng, nó lại là một trong những “mỏ” dễ kiếm tiền nhất hiện nay.
Nhận diện nó một cách rõ nhất, đa chiều và theo quy luật cũng là cách để ứng phó để không rơi vào bẫy viral hay vô tình, chính mình cũng “góp phần” vào cơn bão mạng đang có lúc càn quét thế giới thực của mỗi con người!
Quốc Học
