Đam mê nhiều, hiểu biết còn ít
Năm năm đầu đời của thị trường chứng khoán Việt Nam đã qua. Chợ chứng khoán dù chưa nhộn nhịp kẻ mua người bán nhưng có không ít nhà đầu tư cá nhân vẫn âm thầm gắn bó với nó...
Năm năm đầu đời của thị trường chứng khoán Việt
Đầu tư nhỏ, ước mơ lớn
Gần hai năm nay, lịch thường ngày của anh Nguyễn Văn Hoàng, luật sư Văn phòng Luật sư Hà Đăng (Hà Nội), là 8 giờ sáng vào mạng xem tin về chứng khoán tài chính (thường là mạng Vietstock, BSC...); từ 9 đến 10 giờ 30 đến sàn giao dịch của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC). Sau đó anh đi uống cà phê với các nhà đầu tư để bàn bạc về thị trường. Chiều đến văn phòng. Tối lại vào mạng. Anh Hoàng là một trong vài chục nhà đầu tư cá nhân đang bám sàn của BVSC.
Tuy làm quen với thị trường chứng khoán chưa lâu nhưng anh Hoàng gần như chưa bao giờ mất tiền đầu tư cổ phiếu. Anh chia tiền làm hai phần, một phần ba dùng chơi ngắn hạn, còn lại đầu tư dài hạn (trên dưới 12 tháng) vào những công ty theo anh là làm ăn tốt. Khoản tiền 800 triệu đồng được anh Hoàng đầu tư vào sáu loại cổ phiếu.
Anh Hoàng nói rằng tuy không phải dân tài chính nhưng anh đam mê chứng khoán bởi nghĩ rằng còn nhiều cơ hội kinh doanh trong lĩnh vực này. Anh chơi chứng khoán với mục đích tìm hiểu kỹ thị trường để mở dịch vụ tư vấn luật về chứng khoán.
Theo thống kê sơ bộ của các công ty chứng khoán, đa số nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Hà Nội phần lớn có số vốn khoảng 500-600 triệu đồng. Số ít có vốn dưới 100 triệu và cũng có một số nhà đầu tư chứng khoán với số vốn hàng tỉ đồng. Số vốn trung bình nói trên rất nhỏ nếu so sánh với mặt bằng chung trong nghề đầu tư chứng khoán nhưng nó lại gánh trên vai những ước mơ không nhỏ của những nhà đầu tư.
Không chỉ có anh Hoàng, cùng bám trên sàn Bảo Việt còn có anh H.D, chủ một xưởng cơ khí. Anh H.D đã chơi chứng khoán hơn một năm nay với mục đích sau này sẽ hành nghề môi giới chứng khoán. Cũng như vậy, anh Hải, chủ một doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện tại Hà Nội, cho biết tương lai sẽ hành nghề như một nhà kinh doanh dịch vụ mua bán chứng khoán.
Còn Xuân Sơn - một nhà đầu tư chứng khoán mở tài khoản tại Công ty Chứng khoán Ngân hàng Ngoại thương (VCBS) - thì cho biết lý do làm quen với chứng khoán trước vì lợi nhuận, sau vì muốn mở dịch vụ cho vay cầm cố chứng khoán. “Có đọc sách bao nhiêu cũng không thấm bằng thực tế, bỏ đồng tiền ra đầu tư mới cảm nhận thị trường nhanh”, Sơn chia sẻ.
Vẫn là “thị trường bầy đàn”
Các nhân viên môi giới chứng khoán khi được hỏi đều nhận xét rằng khách chơi chứng khoán Việt Nam thông minh, năng động, nhưng nhiều khi thận trọng quá mức cần thiết. Và đa số nhà đầu tư cá nhân mua bán chứng khoán theo cảm tính.
Tại sàn giao dịch Bảo Việt, các nhà đầu tư cá nhân gồm nhiều thành phần. Có người là nội trợ, có cụ già 70 tuổi, có cả những chủ số đề, khá nhiều người buôn bán tự do. Họ có điểm chung là đam mê đầu tư tài chính, nhưng lại ít hiểu biết về lĩnh vực này. Một nửa nhà đầu tư cá nhân ở Hà Nội chẳng biết gì về chứng khoán trước khi “ra chợ”. Họ chỉ cần mua thấp bán cao và có tiền từ chênh lệch, từ cổ tức.
“Thị trường bầy đàn” là cụm từ người ta nói về chợ chứng khoán Việt
Sự phản ứng theo số đông như vậy chủ yếu là do sự thiếu am hiểu về thị trường của giới đầu tư. Không ít người mở tài khoản tại công ty chứng khoán và giao thẳng cho môi giới: “Anh làm thế nào cho tôi có lời thì làm”. Nhiều người đầu tư thiếu hiểu biết, đặt lệnh theo cảm tính ngay sau đó lại muốn hủy lệnh mà không hề biết các quy định hiện hành không cho phép.
Theo thống kê sơ bộ tại các công ty chứng khoán, trong 100 khách đến với chợ chứng khoán thì có 50 người chưa biết gì về lĩnh vực này, khoảng 40 người biết sơ sơ, 10 người thuộc lĩnh vực tài chính tín dụng thì biết nhiều hơn và chỉ có một khách hiểu biết rất rõ đến mức không cần hướng dẫn.
“Có người mặc dù không biết nhưng khi mình giải thích cũng không chịu nghe. Tâm lý ăn chắc mặc bền khiến người Việt không quyết nhanh được trên thị trường chứng khoán. Họ sợ mạo hiểm và chính điều đó cũng không đẩy thị trường đi nhanh được”, một nữ nhân viên môi giới đang làm việc tại một công ty chứng khoán thuộc ngân hàng nhận xét. Thậm chí, theo chị, nhiều người lao động trong các doanh nghiệp cổ phần còn chưa biết cách sử dụng những cổ phần, cổ phiếu mà họ có.
TBKTSG
