Chủ tịch VHC Trương Thị Lệ Khanh: Quyết tâm bảo vệ ngành cá tra dù từng có lúc cân nhắc nuôi cá rô phi
Qua nhiều nghiên cứu, nữ hoàng" cá tra Trương Thị Lệ Khanh nhận ra cá tra có những lợi thế sinh học vượt trội, như khả năng sinh sản cao và dễ nuôi mà ít loài cá khác có được. Chính điều này đã củng cố quyết tâm đầu tư và phát triển bền vững với cá tra dù từng có lúc cân nhắc chuyển hướng sang nuôi cá rô phi.
Chia sẻ với các cổ đông bên lề ĐHĐCĐ thường niên 2025 vừa qua, người đứng đầu CTCP Vĩnh Hoàn (HOSE: VHC) nhớ lại nhiều năm trước, bà từng bày tỏ mong ước một ngày nào đó có thể đưa cá tra Việt Nam lên bàn ăn sushi của người Nhật, "thì đó sẽ là dấu mốc khẳng định rằng: chúng ta đã chinh phục đỉnh cao của ngành công nghiệp chế biến thực phẩm từ cá tra".
Giấc mơ ấy, theo bà, đã dần thành hiện thực khi sản phẩm cá tra không chỉ được thị trường Nhật Bản tiếp nhận mà còn nhận được nhiều phản hồi tích cực. Để cảm nhận rõ ràng hơn về sự đón nhận này, bà đã trực tiếp xếp hàng hơn 2 tiếng tại một chuỗi sushi băng chuyền lớn nhất Nhật Bản để thử món cá tra được phục vụ tại đây. Theo bà, món ăn không có vị tanh, có cảm quan đẹp và đáp ứng được yêu cầu cao về chất lượng, qua đó cho thấy tiềm năng phát triển to lớn của cá tra Việt Nam trên thị trường quốc tế.
"Họ bảo hộ ngành hàng rất kỹ lưỡng, nhưng vẫn dành sự công nhận cho con cá tra Việt Nam, điều đó có ý nghĩa vô cùng to lớn", vị Chủ tịch bày tỏ.
Với sự ghi nhận này, bà Khanh tin rằng cá tra hoàn toàn có thể hiện diện trong các chuỗi sushi tại Việt Nam trong tương lai, như một niềm tự hào về ngành thủy sản Việt Nam. Việc người Nhật gọi đúng tên "cá tra" thay vì nhầm lẫn với tên gọi khác là minh chứng cho sự công nhận về chất lượng. Bà cho rằng chỉ cần làm thật tốt, tập trung vào chất lượng và có những đối tác phát triển tử tế thì cơ hội sẽ luôn rộng mở.
"Tôi luôn tin rằng, không có gì là không thể, miễn là chúng ta làm thật tốt về chất lượng, có những khách hàng tử tế cùng đồng hành phát triển thì cơ hội luôn luôn rộng mở phía trước. Đó cũng là trách nhiệm của những người làm trong ngành này, làm sao để con cá tra ngày càng hoàn thiện, ngày càng tốt hơn", bà nói.
Bà Trương Thị Lệ Khanh phát biểu trước các cổ đông tại đại hội. Nguồn: Vĩnh Hoàn
|
Cá tra vẫn là ngành hàng cốt lõi của Vĩnh Hoàn
Giữa bối cảnh bất ổn của thuế quan hiện nay, vị Chủ tịch cũng chia sẻ thêm về chặng đường phát triển của Vĩnh Hoàn gắn liền với nhiều biến động của ngành cá tra, đặc biệt là thời điểm cách đây 15 năm khi Mỹ áp thuế chống bán phá giá lên tới 130%. Trong hoàn cảnh đó, khi Mỹ gần như là thị trường duy nhất, Vĩnh Hoàn đã không chọn từ bỏ mà quyết tâm bảo vệ ngành cá tra, dù từng có lúc cân nhắc chuyển hướng sang nuôi cá rô phi.
Qua nhiều nghiên cứu, bà nhận ra cá tra có những lợi thế sinh học vượt trội, như khả năng sinh sản cao và dễ nuôi mà ít loài cá khác có được. Chính điều này đã củng cố quyết tâm đầu tư và phát triển bền vững với cá tra.
Hiện tại, khi chuyển mình sang nền kinh tế công nghệ, bà cho rằng cần đầu tư mạnh mẽ vào khoa học công nghệ, từ sinh học, chế biến đến truyền thông, marketing. Lãnh đạo đề xuất thành lập các quỹ phát triển công nghệ riêng cho từng ngành hàng nhằm tăng tính chuyên sâu và hiệu quả. Theo bà, việc số hóa, phân tích dữ liệu lớn sẽ giúp ngành cá tra Việt Nam biết tập trung nguồn lực đúng chỗ, biến những điều tưởng chừng không thể thành có thể.
Đối với chiến lược phát triển sản phẩm, Vĩnh Hoàn không chỉ tập trung vào sản lượng cá tra thông thường mà còn đẩy mạnh sản phẩm giá trị gia tăng. Vị Chủ tịch thẳng thắn cho rằng, giá trị gia tăng không chỉ nằm ở sản phẩm chế biến sâu mà đã được định hình ngay từ trong chuỗi nuôi trồng, từ vùng nuôi chứng nhận, thức ăn đến kiểm soát môi trường. Chính nhờ vậy, ngay cả sản phẩm phi lê cá tra bình thường của Vĩnh Hoàn cũng đã sở hữu giá trị gia tăng tiềm ẩn.
Để tối ưu chi phí và nâng cao năng suất lao động, Vĩnh Hoàn chọn hướng đầu tư sản phẩm giá trị gia tăng theo quy mô lớn, tự động hóa thay vì làm nhỏ lẻ manh mún. Công ty đã xây dựng nhà máy sản xuất surimi riêng và phát triển các dòng sản phẩm kết hợp giữa cá biển và cá tra, nhằm đa dạng hóa danh mục nhưng vẫn khai thác thế mạnh sẵn có. Ngoài ra, Vĩnh Hoàn cũng tận dụng tối đa phụ phẩm từ các nhà máy hiện hữu, tiến tới xây dựng chuỗi sản xuất tuần hoàn, bền vững.
Dù vậy, bà Khanh khẳng định, Vĩnh Hoàn sẽ không đi lan man ngành nghề. Cá tra vẫn là ngành hàng cốt lõi, và Công ty tập trung đầu tư mạnh vào những điểm còn yếu, đặc biệt là lĩnh vực con giống nhằm chủ động chất lượng và thích ứng với biến đổi khí hậu. Vĩnh Hoàn cũng tăng diện tích vùng nuôi, giữ vững giá trị sản phẩm ngay cả khi sản lượng tăng, tránh tình trạng rớt giá.
Trả lời về thị trường Mỹ, bà Khanh nhấn mạnh Vĩnh Hoàn không có ý định rút lui khỏi thị trường này, bởi cá tra có mức giá phù hợp với người tiêu dùng Mỹ và vẫn giữ được sức hút. Các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra cũng mở ra nhiều cơ hội thuận lợi, đặc biệt với những ngành hàng được ưu tiên như thủy sản. Do đó, bà kêu gọi các cổ đông không nên quá bi quan về triển vọng của cá tra tại Mỹ.
Tử Kính
